Çin ve Özbekistan ilişkilerinde yeni dönem: ‘Her koşulda stratejik ortaklık’
Çin ve Özbekistan, ‘her koşulda kapsamlı stratejik ortaklığa’ olan ilgilerini artırdıklarını belirtti.
Toplantıda iki ülkenin liderleri ‘her koşulda stratejik ortaklığa’ olan ilginin artırılması konusunda mutabakata vardı.
SiÖzbekistan’ın 32 yıl önce Çin ile diplomatik ilişkiler kuran ilk Orta Asya ülkesi olduğunu hatırlatarak, İpek Yolu mirasını miras alan iki ülkenin halkı arasındaki bağların köklerini ve canlılıklarını koruduğunu belirtti.
Çin ve Özbekistan’ın yeni dönemde üst düzey siyasi güvenin geliştirilmesi için ‘her koşulda kapsamlı stratejik ortaklık’ bağını kullanması gerektiğini söyledi. Siİki ülkenin, üretim ve yolun ortak inşası yoluyla modernizasyon çabalarını karşılıklı olarak desteklemesi gerektiğini belirttiği için, onu bir fırsat olarak kullanmanın öneminin altını çizdi.
SiÇin’in, üç boyutlu bağlantı ağları kurarak Özbekistan’ın ‘karayla çevrili’ bir ülkeden ‘karaya bağlı’ bir ülkeye dönüşümünü desteklemeye hazır olduğunu vurguladı.
Uluslararası durumun karmaşıklığı karşısında iki ülke arasındaki dayanışmanın önemine dikkat çekti. SiÇin’in Özbekistan’ın bağımsızlığını, egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve kendi kalkınma yolunu seçmesini desteklediğini ifade etti.
Mirziyoyev’den Xi Jinping’e davet
MirziyoyevToplantıda, Çin liderine ülkesindeki reformlara destek verdiği için şükranlarını sunarak, yoksullukla mücadelede işbirliğine gösterdiği bireysel ilgi ve destek için kendisine teşekkür etti.
Ziyaret kapsamında ortak yatırım projelerini desteklemek amacıyla finansal araçların genişletilmesi konusunda varılan anlaşmayla Çin Eximbank’ın Taşkent’te Orta Asya Bölge Ofisi açma kararını memnuniyetle karşıladıklarını ifade eden Dr. MirziyoyevÇinli iş adamlarını Özbekistan’daki kamu kuruluşları ve bankaların özelleştirilmesi sürecine aktif olarak katılmaya davet etti.
Görüşmeler sonunda MirziyoyevXi Jinping’i resmi ziyaret için ülkesine davet etti.
Görüşmede taraflar, ikili ilişkilerin geliştirilmesinde son yıllarda güçlü bir ivme yakalandığını kaydederek, her düzeydeki bağlantıların etkili hale geldiğini, siyasi diyaloğun güçlendiğini ve ülkelerin önemli konularda birbirlerine destek verdiklerini vurguladı.
Ekonomik işbirliği
Çin ile Özbekistan arasındaki ticaret hacminin 2023 yılında 14 milyar dolara ulaşması beklenirken, yakın gelecekte bu rakamın 20 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
Çin’in Özbekistan ekonomisine yaptığı yatırımların ve iştiraklerin sayısında son yıllarda önemli bir artış yaşanıyor.
Taraflar ayrıca altyapı, endüstriyel işbirliği, tarımda teknoloji transferi ve yeşil enerji alanlarında ortak işbirliği programlarının hazırlanması ve uygulanması konusunda da mutabakata vardı.
Bölgeler arası iş birliğinin gelişmesinden duydukları memnuniyeti dile getiren cumhurbaşkanları, bu konuda iş birliğini koordine etmek amacıyla Özbekistan-Çin Bölge Kurulu’nun kurulması konusunda mutabakata vardı.
SiVe MirziyoyevNesil Yol Girişimi kapsamında önemli bir bölgelerarası ulaşım güzergahı olması beklenen Çin-Kırgızistan-Özbekistan demiryolunun üretim çalışmalarına bir an önce başlanmasının önemini vurguladı.